بنای تاق گرا«گه‌را»، که در میان مردم بومی به تاق شیرین نیز مشهور است، در گردنه پاتاق بر سر راه کرمانشاه به سرپل زهاب و در ۱۵ کیلومتری شهرستان سرپل زهاب در کنار راه باستانی سنگفرشی بنا شده که فلات ایران را به میان رودان پیوند می‌داده است.
در مورد زمان ساخت این بنا دیدگاه‌های متفاوتی بیان می‌شود، برخی آن را به دوره اشکانی و برخی دیگر آن را به دوره ساسانی نسبت می‌دهند. برخی بر این باورند که این بنا در اواخر دوره ساسانی و احتمالاً زمان حکومت خسرو دوم (۶۲۸-۵۹۰م) ساخته شده است. اگرچه تاکنون کارکرد واقعی این بنا مشخص نشده، اما برای آن کارکردهای متفاوتی از جمله «یادگار احداث راه کاروانرو»، «توقف گاه موکب شاهی»، «اریکه سلطنتی»، «پاسگاه مرزی» و «بنای یادبودی از پیروزی» ذکر کرده‌اند.
اما باور بنده بر این است که برای شناخت جایگاه چنین بنائی نیازمند آنیم که نامواژه‌ی گرا«گه‌را» بر بستر فرهنگ اصیل ایران یا همان جهانبینی مُغان بررسی شود، تا شاید گشایشی در کشف رمز و راز فلسفه‌ی ساخت آن بوجود آید.
واژه‌ی گرا«گه‌را» در زبان کُردی به معنای؛ تخم حشرات و ماهی‌ها که هنوز جان نگرفته و نیز به تخم نارس درون شکم مرغ گویند.
واژه‌ی گرا«گه‌را» در زبان پارسی به حجام ، سرتراش ، دلاک گویند. و فراموش نکرده‌ایم که در گذشته بخش مهمی از ابزار حجامت و سرتراشی و دلاکی را نَی تشکیل می‌دادە است.
شیشه ٔ پرخون که گرا می مکد
بر امید نفع دل خوش میکند
(مولوی)
و نیز بندر گرا از جمله ٔ بنادر معروف دوره ٔ ساسانی است .
و همچنین برخی از پژوهشگران بر این باورند که واژه‌ی گرا«گه‌را» به معنای "نیزار" می‌باشد.
...
و اما با یاری جستن از تصویراندیشی‌های فرهنگ اصیل ایران، و با چیدن پازل معناهائی که در زبان کُردی و پارسی آمده است، بنده بر این باورم که پیوند این بنا با "نَی" و "تُخم" و "دانه" برای ما فاش می‌سازد، که این بنا، نمادی و نشانه‌ای از آفرینندگی و انجام و "هه‌نجام" بوده، و شاید، جایگاهی برای اعلام همگانی شروع و پیوند بە فصل و جشن و گردهمائی آئینی و مردمی بوده است، کە در اعلام چنین آغازی، کسی یا کسانی، با آتش و مشعلی فروزان، آغاز چنین جشنی را به همگان خبر می‌داده‌اند.
بزرگان و آزادگان را بخوان
به جشن و به سور و به رای و به خوان
(فردوسی)
«زندگی‌تان همواره جشن و سور باد!»
